Kaybolan Kayalık ve Kuşları

Sazlıklar, çamur, bataklık, kıyılardaki dalgalar ve yer yer Van Gölü kıyısındaki küçük kumsallarda yapılan yaklaşık bir yılını tamamlamış kuş fotoğrafı çekim maratonunun içerisinde hiç yer almayan ötücüler eksikliğini hissettirmeye başlamıştı. Van’ın Çatak ilçesinin Kanispi festivalinde ilçenin tanıtımına yönelik fotoğraf çekimleri için görevli olarak Çatak ilçesine gitmiştim. İlçede ve köylerinde çekimler yaparken ilginç bir yoldan sevimli bir köye gittik. Bu yol bende heyecan uyandırmıştı çünkü araçla dahi geçerken bir çok tür görmüştüm. Tam emin olmamakla beraber Kaya Kartalı da gördüğümü anımsıyorum. Bunun üzerine değerli arkadaşım Serhat Karaca ile Van’ın Çatak ilçesine 15km kala Bahçesaray yolu üzerinde bir vadi olan bu yere doğu kirazkuşu ve kaya kartalı fotoğrafı çekmeye gittik. Sabah 8 de başladığımız arazi çalışması çok güzel ve bol kertikli geçti. Bu arada gözlem notlarımızı da aldık. Kaya kartalı bulmayı umuyorken 3 birey Sakallı Akbaba bizi oldukça şaşırttı. Ama yaklaşma ve fotoğraflama imkanı olmadı. Yırtıcılardan yana işler iyi gitmese de bir çok ötücü çekme imkanı elde ettik. Hatta bu kadar çok ve çeşit kuşun bu kadar küçük bir alanda yaşaması biraz da hayret vericiydi. Sonuçta hedef türlerden birisi olan, sadece Doğuda Van-Ağrı-Iğdır civarında görülebilen nadir bir türümüz Doğu Kirazkuşu’nu çekmeyi de başardık. Hem de kayıtlı 9. ve 10. karesini 🙂

Doğu Kirazkuşu

Gözlem yaptığımız ve fotoğraf çektiğimiz bu alan 200m uzunlukta etrafı kayalık ve yüksek tepelerden oluşan dar bir vadiydi. Vadi tabanının en geniş yeri 15m civarı. Fotoğrafta görülen yer ise vadinin bitimindeki enfes düzlük ve sevimli bir köy 🙂 İşte bu yazının konusunu bu dar vadi ve içerisindeki kayalıkların arasında yaptıkları yuvaları ile üreyen yüzlerce kuş oluşturuyor. Haziran 2011 de çekim yaptığımız bu alanın yazıya konu olmasının nedeni hali hazırda zaten bir tane bulunan ve o köy için de yeterli olan yolu iptal edip tam da bu kayalıkların üzerinden neredeyse aynı genişlikte yeni bir yol yapmış olmaları. Yani alttaki uydu görüntüsünde görülen yolun 20-30m kadar hemen solundaki kayalıkların üzerine yine stabilize bir yol yapılmış. Dolayısıyla o kayalık alan tamamen yok olmuş. Bu hafta telefon ile oradaki durumu teyit ettiğimde maalesef ortalıkta kuş kalmadığı bilgisine ulaştım. Kuşların haricinde bir çok gelengi de (Anadolu yer sincabı) görmüştük. Artık yuvaları olmadığı ve sürekli tepelerinden geçen araçların verdiği rahatsızlık nedeniyle onlar da alanı terk etmiş görünüyor.

Vadinin uydu görüntüsü

Buraya yol yapıldığını duyduğumda aşağıdaki uydu görüntüsünden de görüldüğü gibi Van-Çatak-Bahçesaray yolunu kısaltmak için vadiden bir yol geçirecekleri düşüncesi aklımdan geçti. Zira kapalı olan dar ve taşlı bir yol vardı önceden de. Ancak yol yine sadece köye kadar gidiyor ve bitiyor. Devam etmiyor. Dolayısıyla makul bir mantığı olmayan bu çalışmadan köylüler fayda gördü mü bilemiyorum ama kuşların ve oradaki yaban hayatının ciddi zarar gördüğü kesin. Doğada yapılan çalışmalarda bir çok husus hesaplanmalı ve ona göre hassas bir çalışma yapılmalı. Sonra ne kadar ah vah edilse de bir kıymeti kalmıyor.

Kısa sürede çok keyif alarak çekim yaptığım ve uzun süre şehirleşme anlamında gelişmenin uzak olduğu bu coğrafyanın tahrip edilmiş olması beni üzdüğü için hem bu konuya dikkat çekmek hem de o günlere bir vefa sadedinde anmak için bu yazıyı kaleme aldım. Aşağıda bu küçük vadiden geriye kalan acemilik dönemi ötücü fotoğraflarını izleyebilirsiniz. Doğamızı koruyan nesillerin bir an önce yetişmesi ve doğaya daha saygılı bir toplum olmamız dileklerimle… Sevgiyle kalın…